Η 1η Δεκεμβρίου, ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, υπενθυμίζει κάθε χρόνο τη σημασία της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της καταπολέμησης του στίγματος που εξακολουθεί να συνοδεύει τον HIV. Πίσω από κάθε διάγνωση βρίσκεται ένας άνθρωπος με τη δική του ιστορία, τις δυσκολίες και τη δύναμή του. Στο άρθρο αυτό, ο Προκόπης Καλιότσος, Γενικός Προϊστάμενος Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του Κέντρου Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Θησέας, αναδεικνύει τον κομβικό ρόλος της ενημέρωσης, της υποστήριξης και της φροντίδας στην πορεία των ανθρώπων που ζουν με HIV.
HIV & AIDS: Τι Πρέπει να Γνωρίζουμε
Ο HIV (Ιός Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας) και το AIDS (Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας) αποτελούν παγκόσμια υγειονομική πρόκληση εδώ και δεκαετίες. Περίπου 37 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα με HIV, ανάμεσά τους και 3 εκατομμύρια παιδιά, ενώ υπολογίζεται ότι 34 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τον ιό.
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS καθιερώθηκε το 1988 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας με στόχο την ενημέρωση, την αποτροπή της παραπληροφόρησης και την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας.
Τρόποι Μετάδοσης & Μύθοι
Οι βασικοί τρόποι μετάδοσης του HIV είναι:
-
Σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις
-
Κοινή χρήση βελόνων μεταξύ χρηστών ουσιών
-
Μετάγγιση μολυσμένου αίματος
-
Μετάδοση από μητέρα σε παιδί κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό ή τον θηλασμό
Εξίσου σημαντικό είναι τι δεν μεταδίδει τον ιό: Ο HIV δεν μεταδίδεται με το βήχα, το φτάρνισμα, τον ιδρώτα, την απλή επαφή, το άγγιγμα ή το απλό φιλί.
Ομάδες Υψηλού Κινδύνου
Παρότι κάθε άνθρωπος μπορεί να προσβληθεί από τον HIV, ορισμένες ομάδες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο και χρειάζονται συχνότερο έλεγχο και σωστή ενημέρωση. Σε αυτές περιλαμβάνονται:
-
Ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες
-
Χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών
-
Εκδιδόμενα άτομα και οι πελάτες τους
-
Διεμφυλικά άτομα
Η στοχευμένη ενημέρωση και η πρόσβαση σε δομές υγείας αποτελούν βασικούς παράγοντες προστασίας.
Πρόληψη & Σύγχρονες Θεραπείες
Παρότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει οριστική ίαση, η επιστημονική πρόοδος έχει μετατρέψει τον HIV σε χρόνιο και διαχειρίσιμο νόσημα. Τα σύγχρονα διαθέσιμα μέσα περιλαμβάνουν:
Πρόληψη
-
PrEP (Προφύλαξη πριν την έκθεση): Μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης κατά τη σεξουαλική επαφή.
-
PEP (Προφύλαξη μετά την έκθεση): Μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης όταν ληφθεί έγκαιρα μετά από πιθανή έκθεση.
-
Συνεπής χρήση προφυλακτικού
-
Τακτικές εξετάσεις και υπεύθυνη ενημέρωση
Θεραπεία
-
Αντιρετροϊκά φάρμακα (ART): Μειώνουν τα επίπεδα του ιού σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα, επιτρέποντας στα άτομα που ζουν με HIV να έχουν ποιότητα ζωής ισότιμη με τον γενικό πληθυσμό.
Η Ψυχολογική Διάσταση της Διάγνωσης
Η διάγνωση με HIV συνοδεύεται συχνά από φόβο, άγχος και κοινωνικό στίγμα. Οι άνθρωποι που ζουν με τον ιό χρειάζονται υποστήριξη, ενημέρωση και ένα περιβάλλον ελεύθερο από προκαταλήψεις. Τις πρώτες δεκαετίες της πανδημίας, η άγνοια οδήγησε σε περιθωριοποίηση και αποκλεισμό. Σήμερα, η επιστήμη έχει προχωρήσει, και μαζί της πρέπει να προχωρήσει και η κοινωνία.
Ο Καθοριστικός Ρόλος των Νοσηλευτών
Οι νοσηλευτές και οι επαγγελματίες υγείας αποτελούν σταθερή υποστήριξη σε κάθε στάδιο της πορείας ενός ατόμου με HIV. Συμβάλλουν ουσιαστικά στην πρόληψη, μέσα από ενημέρωση, καθοδήγηση και δράσεις ευαισθητοποίησης, ενώ κατά τη θεραπεία παρέχουν εκπαίδευση για τη σωστή λήψη της αγωγής, αντιμετώπιση παρενεργειών και ψυχολογική ενίσχυση. Παράλληλα, αποτελούν βασική δύναμη στην καταπολέμηση του στίγματος. Δεν είναι απλώς φροντιστές, αλλά συνοδοιπόροι που συνδυάζουν επιστημονική γνώση και ανθρώπινη παρουσία.
Όλα Ξεκινούν από την Ενημέρωση
Η πρόληψη και η φροντίδα για τον HIV δεν είναι υπόθεση μόνο της 1ης Δεκεμβρίου. Η ενημέρωση, η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και η κοινωνική αποδοχή αποτελούν καθημερινή προσπάθεια.
Πρόσφατα σχόλια