Κάθε χρόνο, η Παγκόσμια Ημέρα Εργοθεραπείας (27 Οκτωβρίου) μας υπενθυμίζει τη σημασία της λειτουργικότητας και της ανεξαρτησίας στην καθημερινή ζωή. Η εργοθεραπεία είναι η επιστήμη που βοηθά κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως ηλικίας ή ικανότητας, να συμμετέχει ενεργά σε δραστηριότητες που έχουν νόημα και αξία για τον ίδιο.
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, έργο ορίζεται ως «μια δραστηριότητα με σκοπό, από την οποία το άτομο αντλεί νόημα και ταυτότητα και δεσμεύεται να συμμετέχει σε αυτή στην καθημερινότητά του» (O’Brien, 2013a, 2013b· Polatajko et al., 2004). Η εργοθεραπεία, στην προσπάθειά της να οργανώσει καλύτερα τη θεραπευτική της συλλογιστική, έχει κατηγοριοποιήσει όλες τις δραστηριότητες με νόημα για το άτομο σε τομείς έργου, με στόχο τη βελτίωση της κλινικής πρακτικής και την πιο στοχευμένη παρέμβαση.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εργοθεραπείας, η Ευαγγελία Πανούση, Εργοθεραπεύτρια του Κέντρου Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Θησέας, και η Ελευθερία Γουλάκη, Βοηθός Εργοθεραπείας του Θησέα, παρουσιάζουν τους βασικούς τομείς έργου της εργοθεραπείας, όπως καθορίζονται από τον Αμερικανικό Σύλλογο Εργοθεραπευτών (American Occupational Therapy Association – AOTA). Μέσα από αυτή την παρουσίαση, αναδεικνύεται η ουσία της εργοθεραπευτικής παρέμβασης: η θεραπεία που χρησιμοποιεί ως μέσο και σκοπό το ίδιο το έργο, δηλαδή τις δραστηριότητες που έχουν πραγματικό νόημα για τον άνθρωπο.
1. Παιχνίδι
Κάθε αυθόρμητη ή οργανωμένη δραστηριότητα που προσφέρει ευχαρίστηση, ψυχαγωγία, αναψυχή ή διασκέδαση.
2. Εκπαίδευση
Δραστηριότητες απαραίτητες για τη μάθηση και τη συμμετοχή σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα. Η εργοθεραπεία ενισχύει δεξιότητες συγκέντρωσης, οργάνωσης και κοινωνικής ένταξης.
3. Ελεύθερος Χρόνος
Μη υποχρεωτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στον ελεύθερο χρόνο, συνδεδεμένες με τα ενδιαφέροντα και τα εσωτερικά κίνητρα του ατόμου.
Η εργοθεραπεία βοηθά το άτομο να βρει ισορροπία μεταξύ υποχρεώσεων και ψυχαγωγίας.
4. Κοινωνική Συμμετοχή
Δραστηριότητες που περιλαμβάνουν αλληλεπίδραση με άλλους στην κοινότητα, την εργασία, το σχολείο ή την οικογένεια, είτε δια ζώσης είτε εξ αποστάσεως. Η κοινωνική συμμετοχή είναι καθοριστική για την αίσθηση του «ανήκειν» και την ψυχοκοινωνική υγεία.
5. Εργασία
Δραστηριότητες μέσω των οποίων το άτομο σχεδιάζει, κατασκευάζει, οργανώνει ή αξιολογεί αντικείμενα, υπηρεσίες ή διαδικασίες με ή χωρίς οικονομική ανταμοιβή. Η εργοθεραπεία συμβάλλει στην εργασιακή επανένταξη και στην προσαρμογή του εργασιακού περιβάλλοντος στις ανάγκες του ατόμου.
6. Ανάπαυση & Ύπνος
Δραστηριότητες που εξασφαλίζουν την αναζωογονητική ανάπαυση και τον ύπνο, απαραίτητα για τη σωματική και ψυχική υγεία. Η εργοθεραπεία βοηθά στη δημιουργία ρουτίνας και περιβάλλοντος που προάγουν ποιοτικό ύπνο.
7. Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (ΔΚΖ)
Δραστηριότητες που περιλαμβάνουν τη φροντίδα του σώματος και την αυτοεξυπηρέτηση, απαραίτητες για την επιβίωση και την ευεξία.
Παραδείγματα: ντύσιμο, φαγητό, προσωπική υγιεινή, μετακίνηση.
8. Σύνθετες Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (ΣΔΚΖ)
Αφορούν πιο πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις στο σπίτι και στην κοινότητα, όπως η μαγειρική, η διαχείριση χρημάτων ή η φροντίδα άλλων.
Η εργοθεραπεία υποστηρίζει το άτομο ώστε να εκτελεί αυτές τις δραστηριότητες με ασφάλεια και ανεξαρτησία.
Η Εργοθεραπεία ως Πυλώνας Ποιότητας Ζωής
Η εργοθεραπεία παρεμβαίνει σε πλήθος δραστηριοτήτων με νόημα, όταν αυτές παύουν να εκτελούνται όπως πριν λόγω τραυματισμού, ασθένειας, ψυχολογικών ή κοινωνικών παραγόντων. Μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις, εξασφαλίζει τη συνέχεια της συμμετοχής του ατόμου στην καθημερινότητα, με τρόπο λειτουργικό, ανεξάρτητο και σύμφωνο με τις προσωπικές του ανάγκες και αξίες. Πέρα από την αποκατάσταση, η εργοθεραπεία προάγει την ενδυνάμωση, την αυτονομία και την ποιότητα ζωής: αξίες θεμελιώδεις για κάθε άνθρωπο.
Βιβλιογραφία:
- O’ Brien, J. C. (2013a). Activity analysis. In J. C. O’Brein, & J.W. Solomon (Eds.), Occupational analysis and group process (pp. 16-24). St.Louis: Elsevier.
- Κουλουμπή, Γ. Μ., 2017. Έργο και Δραστηριότητα: Η προσέγγιση της εργοθεραπείας. Αθήνα: Κωνσταντάρας, Ιατρικές εκδόσεις
Πρόσφατα σχόλια