Ψυχική Υγεία θεωρείται ότι είναι ένα συνεχές που κυμαίνεται από την υγιή έως την παθολογική ψυχική κατάσταση (Keyes, 2002, 2007). Η Ψυχική Υγεία δεν ορίζεται μόνο από την απουσία σωματικής και ψυχικής διαταραχής, αλλά όπως τονίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Ψυχική Υγεία είναι μια κατάσταση ευημερίας κατά την οποία το άτομο συνειδητοποιεί τις ικανότητές του, μπορεί και διαχειρίζεται τα συνήθη άγχη της ζωής του, μπορεί να εργάζεται παραγωγικά και είναι ικανό να συμβάλει θετικά στην κοινότητα που ζει (Galderisi, Heinz, Kastrup, Beezhold, & Sartorius, 2015).
Ύστερα από ένα τραυματικό γεγονός, η ψυχική υγεία κλονίζεται είτε ελαφρά είτε σοβαρά. Με τον όρο τραυματικό μπορεί να οριστεί μια συγκεκριμένη χρονική περίοδος κατά την οποία ένα στρεσογόνο περιστατικό προκάλεσε μια αναστάτωση στη ζωή ενός ατόμου, με συνέπεια να δημιουργηθεί η ανάγκη να προσαρμοστεί πλέον το άτομο στη νέα κατάσταση, έτσι ώστε να μπορέσει να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη νέα πραγματικότητα (Tedeschi & Calhoun, 2004). Ένα τραυματικό γεγονός προκαλείται από διαφορετικές συνθήκες και διαφέρει σε σοβαρότητα από άτομο σε άτομο. Αλλά η αντίδραση του ατόμου στο τραυματικό γεγονός εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τον ψυχισμό του (Schaefer & Moos, 1998).
Συγκεκριμένα, η αντίδραση στο τραυματικό γεγονός μπορεί να επιφέρει αναστάτωση στις πεποιθήσεις του ατόμου καθώς και στις σχέσεις του με τους άλλους, με στόχο την ανάγκη αλλαγής και προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα (Tedeschi & Calhoun, 2004). Επεκτείνοντας τη θεωρία αυτή, έχει υποστηριχθεί ότι ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να οδηγήσει στην εξεύρεση νέων μηχανισμών άμυνας και διαχείρισης και στην ανάπτυξη ενσυναίσθησης προς τους άλλους, που οδηγούν το άτομο στο να σχετίζεται με τους άλλους με μεγαλύτερη εκτίμηση και συμπόνοια (Tedeschi & Calhoun, 2004).
Σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία των Tedeschi & Calhoun (1995), ύστερα από ένα τραυματικό γεγονός, επέρχεται μια θετική αλλαγή στη ζωή του ατόμου που υπέστη το τραύμα. Η θετική αυτή αλλαγή ονομάστηκε Μετά-τραυματική Ανάπτυξη και αναφέρεται συγκεκριμένα στη γνωστική και συναισθηματική επεξεργασία της τραυματικής εμπειρίας, η οποία βοηθάει το άτομο να προσαρμοστεί καλύτερα στα νέα δεδομένα της ζωής του ύστερα από το τραυματικό γεγονός (Tedeschi & Calhoun, 2004). Επιπλέον, η έννοια της Μετά-τραυματικής Ανάπτυξης περιλαμβάνει θετικές αλλαγές στην εσωτερική δύναμη του ατόμου, τις σχέσεις του με τους άλλους, την αλλαγή προτεραιοτήτων του και επηρεάζει την πίστη και τις υπαρξιακές αναζητήσεις που προκύπτουν από το τραυματικό γεγονός που υπέστη το άτομο (Tedeschi & Calhoun, 1995). Το παράδοξο που προκύπτει από πρόσφατες έρευνες είναι ότι τα άτομα που δεν θεωρούν ότι έχουν αναστατωθεί από το τραυματικό γεγονός που έχουν υποστεί, έχουν λιγότερες πιθανότητες στη Μετά-τραυματική Ανάπτυξη (Tedeschi & Calhoun, 2004). Σύμφωνα λοιπόν με τις έρευνες, η Μετά-τραυματική Ανάπτυξη προϋποθέτει εσωτερικό αγώνα.
Η Ψυχολογική Υποστήριξη κατά την περίοδο της αποθεραπείας και αποκατάστασης από ένα τραυματικό γεγονός κρίνεται ως εκ τούτου απαραίτητη ακριβώς γιατί έχει στόχο την ενίσχυση της Μετά-τραυματικής Ανάπτυξης του θεραπευόμενου, αλλά και την πρόληψη της εμφάνισης συμπτωμάτων ψυχοπαθολογίας που θα δυσχεράνουν την ομαλή προσαρμογή και τελικά την αποδοχή της νέας πραγματικότητας του πληγέντος.
Αγγέλικα Α. Αγγελίδη
Ms Counseling Psychology & Psychotherapy
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας του ΚΑΑ ΘΗΣΕΑΣ
Πρόσφατα σχόλια