Ο Καθοριστικός Ρόλος των Νοσηλευτών στη Μάχη με τον Καρκίνο του Μαστού

Ο Οκτώβριος, ως Παγκόσμιος Μήνας Ευαισθητοποίησης για τον Καρκίνο του Μαστού, υπενθυμίζει περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο τη σημασία της πρόληψης, της έγκαιρης διάγνωσης και της ολιστικής φροντίδας. Πίσω από κάθε διάγνωση κρύβεται μια γυναίκα με τη δική της ιστορία, τις δυσκολίες και τη δύναμή της να προχωρήσει. Στο άρθρο αυτό, ο Προκόπης Καλιότσος, Γενικός Προϊστάμενος Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του Κέντρου Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Θησέας, αναδεικνύει τον κομβικό ρόλο των νοσηλευτών στη διαδρομή της γυναίκας με καρκίνο του μαστού, από την πρόληψη έως την αποκατάσταση.

Καρκίνος του Μαστού: Τι Πρέπει να Γνωρίζουμε

Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 24% όλων των καρκίνων του γυναικείου πληθυσμού. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται παγκοσμίως πάνω από 2,3 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις, ενώ στην Ελλάδα περίπου 7.500 γυναίκες λαμβάνουν αυτή τη διάγνωση (ΕΛΣΤΑΤ, 2022). Παρά τη συχνότητά του, η πρόγνωση έχει βελτιωθεί σημαντικά χάρη στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τις σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Παράγοντες Κινδύνου

Η εμφάνιση του καρκίνου του μαστού επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• Μη τροποποιήσιμοι: ηλικία, γενετική προδιάθεση (π.χ. μεταλλάξεις BRCA1/2), οικογενειακό ιστορικό.

• Τροποποιήσιμοι: παχυσαρκία, καθιστική ζωή, κάπνισμα, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, παρατεταμένη ορμονοθεραπεία.

Η κατανόηση και η τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου αποτελούν σημαντικό βήμα για την πρόληψη.

Πρόληψη και Έγκαιρη Διάγνωση

Η πρόληψη ξεκινά με την ενημέρωση και συνεχίζεται με τον τακτικό έλεγχο:

• Μαστογραφία από τα 40 έτη και άνω, ή νωρίτερα αν υπάρχει ιστορικό.

• Αυτοεξέταση μαστών κάθε μήνα, μετά την περίοδο.

• Κλινική εξέταση από επαγγελματία υγείας σε τακτά διαστήματα.

• Υγιεινός τρόπος ζωής: άσκηση, μεσογειακή διατροφή, αποφυγή καπνίσματος και αλκοόλ.

Η έγκαιρη ανίχνευση σώζει ζωές.

Αντιμετώπιση και Θεραπεία

Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού είναι εξατομικευμένη και μπορεί να περιλαμβάνει:

• Χειρουργική αντιμετώπιση (ογκεκτομή ή μαστεκτομή)

• Χημειοθεραπεία / ακτινοθεραπεία

• Ορμονοθεραπεία / στοχευμένες θεραπείες

• Ανοσοθεραπεία σε επιλεγμένες περιπτώσεις

Η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης αυξάνει τη διάρκεια και κυρίως την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Η Καθοριστική Συμβολή των Νοσηλευτών

Οι νοσηλευτές είναι παρόντες σε κάθε στάδιο της πορείας της γυναίκας με καρκίνο του μαστού, όχι μόνο ως φροντιστές, αλλά ως σταθεροί συνοδοιπόροι:

Στην πρόληψη και ενημέρωση:

• Εκπαίδευση για την αυτοεξέταση

• Συμβουλευτική για υγιεινό τρόπο ζωής

• Συμμετοχή σε καμπάνιες ευαισθητοποίησης

Κατά τη θεραπεία:

• Φροντίδα μετεγχειρητικών τραυμάτων

• Υποστήριξη σε παρενέργειες θεραπειών

• Ανακούφιση από πόνο και δυσφορία

• Ψυχολογική ενίσχυση και διατήρηση αξιοπρέπειας

Ο Ρόλος της Αποκατάστασης στον Θησέα

Η θεραπεία δεν τελειώνει με την απομάκρυνση του όγκου ή την ολοκλήρωση των χημειοθεραπειών. Στο Κέντρο Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Θησέας, η διεπιστημονική ομάδα αναλαμβάνει την αποκατάσταση με έμφαση στη σωματική, ψυχολογική και κοινωνική επανένταξη της γυναίκας:

• Φυσικοθεραπεία: για την πρόληψη λεμφοιδήματος και την αποκατάσταση της κινητικότητας.

• Εργοθεραπεία και λογοθεραπεία, όπου απαιτείται.

• Ψυχολογική υποστήριξη για διαχείριση άγχους, κατάθλιψης και επαναπροσδιορισμό ταυτότητας.

• Νοσηλευτική καθοδήγηση και φροντίδα που αγκαλιάζει τον άνθρωπο με ενσυναίσθηση.

Η φροντίδα στον Θησέα είναι ολοκληρωμένη: επιστημονική, ανθρώπινη, ουσιαστική.

Η Ανθρώπινη Διάσταση

Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι μόνο ιατρική πρόκληση. Είναι μια εμπειρία που δοκιμάζει τη γυναίκα σε σωματικό, ψυχικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι νοσηλευτές γίνονται εκείνοι που κρατούν το χέρι στις δύσκολες στιγμές, που ακούν, που κατανοούν και που ενθαρρύνουν. Είναι εκεί για να θυμίζουν ότι η γυναίκα είναι πάνω απ’ όλα άνθρωπος – με δικαίωμα στη ζωή, στην αξιοπρέπεια, στην ελπίδα.

Όλα Ξεκινούν από την Ενημέρωση

Η ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού δεν είναι υπόθεση μόνο του Οκτωβρίου. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η αποκατάσταση είναι συνεχείς διαδικασίες που απαιτούν συνεργασία, γνώση και φροντίδα.

📌 Στο Κέντρο Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Θησέας, στεκόμαστε δίπλα σε κάθε γυναίκα σε αυτή τη διαδρομή, με εξειδικευμένες υπηρεσίες, επαγγελματισμό και ανθρωπιά.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1. World Health Organization. Breast cancer fact sheet, 2023.
2. American Cancer Society. Breast Cancer Facts & Figures 2022–2023.
3. ΕΛΣΤΑΤ. Δεδομένα για τον καρκίνο στην Ελλάδα.
4. EBCTCG. Lancet, 2021.
5. Ελληνική Εταιρεία Μαστολογίας – Κατευθυντήριες Οδηγίες.
6. McCorkle R. et al., CA Cancer J Clin, 2011.
7. Stanton AL, J Clin Oncol, 2006.